De stad Utrecht zet grote stappen richting duurzaamheid. Mede door haar ambitieuze doelstelling om tegen 2030 het gebruik van nieuwe, niet-hernieuwbare grondstoffen te halveren. Dit is een belangrijke tussenstap naar het ultieme doel van een volledig circulaire stad in 2050. Dit is een stad waarbij alle materialen worden hergebruikt. In dit kader worden verschillende initiatieven gelanceerd, waarbij de mening van Utrechters van groot belang is. Een cruciale rol is hierbij weggelegd voor houtbouw.
Houtbouw: een duurzaam alternatief
Houtbouw biedt een veelbelovend alternatief voor traditionele bouwmethoden die sterk afhankelijk zijn van beton en staal, materialen met een hoge CO2-voetafdruk. Hout is een hernieuwbare grondstof die CO2 opslaat gedurende zijn groei. Dit maakt het een duurzaam bouwmateriaal dat bijdraagt aan het verminderen van de CO2-uitstoot en het bevorderen van een circulaire economie.
Misschien vind je dit ook interessant
Bovendien biedt houtbouw mogelijkheden voor prefabricatie, waardoor de bouwtijd aanzienlijk kan worden verkort. Dit is niet alleen efficiënt, maar vermindert ook de overlast voor omwonenden en zorgt voor minder bouwafval. In een stad die streeft naar minder afval en meer hergebruik van materialen, past houtbouw perfect binnen de visie van een circulair Utrecht.
De ambities van Utrecht
Wethouder Susanne Schilderman (Circulaire Economie) benadrukt de urgentie van de transitie: “In Utrecht gaat er jaarlijks zo’n 3,8 megaton aan grondstoffen de stad in. Als je dat gewicht in onze vuilniswagens zou laden, dan kan je een slinger van vuilniswagens van Utrecht tot Barcelona maken. Van al die grondstoffen blijft 1 megaton ‘afval’ over die de stad verlaat en die we moeten verwerken. Dit is niet houdbaar en het kan slimmer. Vandaar dat we in Utrecht samen met inwoners en bedrijven snel stappen willen zetten om in 2050 volledig circulair te zijn. De plannen die nu voorliggen aan alle Utrechters zijn een belangrijke tussenstap om daar te komen.”
Circulaire bouw en houtbouw
Utrecht zet in op een circulaire grondstoffencorridor in samenwerking met marktpartijen in de bouw om meer bouwmaterialen opnieuw te gebruiken. Momenteel wordt slechts 8% van de bouwmaterialen opnieuw gebruikt. Hierin kan houtbouw een grote rol spelen door het gebruik van hout als primair bouwmateriaal te stimuleren. Utrecht wil gemiddeld elk jaar 3.000 woningen bijbouwen om aan de behoefte aan woningen te voldoen. Houtbouw kan hierbij niet alleen zorgen voor duurzamere woningen, maar ook voor een versnelling van de bouwprocessen door de prefabricatie van houten elementen.
Houten gebouwen zijn niet alleen duurzaam, maar kunnen ook worden gedemonteerd en hergebruikt. Dit past perfect in de visie van een circulaire stad, waar materialen aan het einde van hun levenscyclus niet worden weggegooid, maar worden hergebruikt in nieuwe projecten. Door te investeren in houtbouw, kan Utrecht een voortrekkersrol spelen in de transitie naar circulaire bouwmethoden.
Het grondstoffendepot en upcyclecentra
De gemeente Utrecht heeft een perceel aangekocht op Lage Weide waar het eerste grondstoffendepot van Utrecht wordt gerealiseerd. Dit depot zal materialen uit de openbare ruimte die geschikt zijn voor hergebruik opslaan en verwerken. Dit biedt kansen voor de houtbouwsector om vervolgens gebruikte houten bouwmaterialen op te slaan en te hergebruiken in nieuwe bouwprojecten. Het grondstoffendepot, samen met de upcyclecentra en de circulaire grondstoffencorridor, vormen essentiële onderdelen van de infrastructuur voor een circulaire bouwsector in Utrecht.
Voorbeeldprojecten en innovaties in houtbouw
In Utrecht worden al enkele inspirerende houtbouwprojecten gerealiseerd. Een van de meest opvallende is het nieuwe wooncomplex in Leidsche Rijn, waar woningen volledig uit hout worden opgetrokken. Dit project dient als voorbeeld voor toekomstige bouwprojecten in de stad en toont aan dat houtbouw niet alleen haalbaar, maar ook aantrekkelijk en duurzaam is.
Net als het Leidsche Rijn heeft de gemeente Utrecht nog een mooi voorbeeld. Het project Hof van Cartesius is een inspirerend voorbeeld van duurzame stadsontwikkeling. Het initiatief en de opdracht voor dit project kwamen van stedenbouwkundige Charlotte Ernst, die met haar visie de basis heeft gelegd voor een groen en circulair werklandschap in Utrecht. De architectonische vormgeving van de gebouwen in fase 1, evenals de supervisie van de gebouwen in fase 2 en 3, zijn het werk van RHAW architecture. Daarnaast is de landschappelijke inrichting van het gebied verzorgd door FLUX landscape. Hun expertise in landschapsarchitectuur heeft gezorgd voor een harmonieuze integratie van de natuur in het stedelijke weefsel, waardoor een prettige en duurzame leefomgeving is ontstaan.
Daarnaast werkt de gemeente samen met kennisinstellingen en innovatieve bedrijven om nieuwe toepassingen van hout in de bouw te onderzoeken. Dit varieert van het gebruik van kruislaaghout (CLT) voor hoogbouw tot innovatieve verbindingstechnieken die het hergebruik van houten elementen vergemakkelijken.
Samenwerken aan een circulair Utrecht
Wethouder Schilderman benadrukt het belang van samenwerking: “De upcyclecentra, circulaire grondstoffencorridor en het grondstoffendepot zijn sprekende voorbeelden van hoe we samen in Utrecht toewerken naar een circulaire stad. Een circulair Utrecht kunnen we alleen samen bereiken. Met Utrechtse inwoners en bedrijven, maatschappelijke organisaties, culturele en kennisinstellingen en andere overheidsinstanties in Nederland en Europa.”
Uw stem telt
Daaruit volgt dat de gemeente alle inwoners van Utrecht uitnodigd om binnen zes weken hun mening te geven over de plannen voor een circulair Utrecht. De reacties worden zorgvuldig bekeken en waar mogelijk verwerkt in de definitieve plannen. Vervolgens besluit de gemeenteraad over de definitieve aanpak.
Klik hier om het hele artikel van de Gemeente Utrecht te lezen!
Of wil je meer interessante artikelen lezen over duurzaamheid in de bouwsector? Klik dan hier!
