Hout, een cruciale grondstof voor meubels, constructie, papier, verpakkingen en energieproductie, staat onder toenemende druk door de wereldwijde concurrentie om landgebruik. Landbouw en bosbouw concurreren steeds meer om dezelfde stukken land. Dit bedreigt daarentegen de beschikbaarheid van hout. Nieuwe studies wijzen uit dat deze druk nog zal toenemen als gevolg van klimaatverandering. De wereldwijde houtvoorziening komt hierdoor in het gedrang.
Klimaatverandering en de toekomst van bossen
Recent onderzoek, gepubliceerd door de Universiteit van Cambridge, toont aan dat de wereldwijde bossen onder druk komen te staan door de effecten van klimaatverandering. Dit geldt met name voor bossen in Europa, die steeds kwetsbaarder worden door stijgende temperaturen. De onderzoekers wijzen erop dat ongeveer 320 miljoen hectare bos, geschikt voor houtproductie, het risico loopt te worden omgezet in landbouwgrond. Vooral in boreale gebieden zoals de Verenigde Staten, Canada, China en Rusland, trekken de houtproducerende bossen zich terug als gevolg van de veranderende klimaatomstandigheden. Onlangs schreef Houtbouw Netwerk nog over de Ratelpopulier die waarschijnlijk de Beuk gaan overnemen als populairste boomsoort.
Concurrentie tussen landbouw en bosbouw
Volgens het onderzoek zal de concurrentie tussen landbouw en bosbouw toenemen naarmate de aarde verder opwarmt. Dit komt omdat landbouwgebieden zich naar het noorden verplaatsen. Hier is het op zoek naar vruchtbare grond die geschikt is voor gewassen zoals rijst, tarwe, maïs, soja en aardappelen. “We hebben maar een beperkt aantal stukken land dat geschikt is voor zowel hout- als voedselproductie,” stelt Dr. Oscar Morton van de Universiteit van Cambridge. “Naarmate klimaatverandering verergert, zal de druk op houtproductie toenemen.”
De risico’s en scenario’s van klimaatverandering voor de toekomst
In het meest pessimistische scenario, waarin er geen maatregelen worden genomen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, voorspellen onderzoekers dat meer dan een kwart van het huidige bosgebied, een gebied ter grootte van India, tegen het einde van de eeuw verloren kan gaan aan landbouw. Zelfs in het meest gunstige scenario wordt verwacht dat er significante verschuivingen zullen plaatsvinden. Vooral in de gebieden die ideaal zijn voor zowel hout- als voedselproductie. In juli schreef Houtbouw Netwerk daarentegen nog over de kans dat houtbouw zich de komende dertig jaar kan gaan vervierdubbelen!
“We moeten vooruit plannen, want als we in de toekomst hout willen oogsten, moeten we nu al beginnen met het planten van bomen,” zegt Dr. Chris Bousfield, mede-leider van de studie. “Bomen hebben immers veel langere groeicycli dan voedselgewassen.”
Wereldwijde economische impact
Hout is een van de meest verhandelde grondstoffen ter wereld en speelt een belangrijke rol in nationale economieën. De wereldwijde vraag naar hout zal naar verwachting in de komende 30 jaar aanzienlijk toenemen, mede door de stijgende vraag naar massief hout, biomassa en celluloseproducten. Tegelijkertijd zal de vraag naar voedsel verdubbelen naarmate de wereldbevolking blijft groeien en welvarender wordt. Dit zet nog meer druk op de beschikbare hulpbronnen en stimuleert de uitbreiding van landbouwgrond in gebieden die momenteel worden gebruikt voor bosbouw.
Gevolgen voor biodiversiteit en milieu
De verplaatsing van houtproductie naar diepere of tropische bossen wordt door onderzoekers als een riskante strategie gezien. Dit zou niet alleen leiden tot het vrijkomen van grote hoeveelheden koolstof, maar ook de biodiversiteit ernstig bedreigen. “De resterende wildernisgebieden op onze planeet, vooral de ongerepte tropische bossen, zijn de meest biodiverse regio’s,” legt professor David Edwards uit. “Het behoud van deze gebieden is van cruciaal belang voor de bescherming van de wereldwijde biodiversiteit.”
Conclusie
De toekomst van de wereldwijde houtvoorziening wordt bedreigd door een combinatie van factoren. Een onderdeel is de klimaatverandering en de groeiende concurrentie tussen landbouw en bosbouw. Om in de toekomst voldoende hout en voedsel te kunnen produceren, is het essentieel dat er nu actie wordt ondernomen. Dit vereist strategische planning en duurzame landbeheerpraktijken. Hiermee zorgen we voor dat we niet alleen kunnen voldoen aan de toenemende vraag naar voedsel en hout, maar ook de ecologische gezondheid van onze planeet kunnen behouden.
Klik hier om meer artikelen te lezen uit de bosbouw industrie!